Đi từ quá khứ đến tương lai, tổ yến là một món ăn có lịch sử từ rất lâu đời. Từ xưa, tổ yến được dùng làm món ăn để dâng lên các bậc vua chúa và quý tộc, đến nay, yến sào là một món ăn phổ biến cho mọi người. Câu chuyện nguồn gốc và lịch sử của tổ yến chắc chắn sẽ khiến nhiều người phải kinh ngạc. Sau đây chúng tôi sẽ giúp vén bức màn lịch sử của tổ yến và cách phân loại yến sào hiện nay.
Nguồn gốc của yến sào
#Phân loài
Chim yến là loại chim nhỏ, giống với chim én, có mỏ và mắt đen, có chiều dài khoảng 11 đến 12 cm và nặng khoảng 15 đến 18g. Lông của chim yến thường có màu đen phần thân trên nhạt màu hơn thân dưới, đuôi chia làm hai có cành dài và hẹp. Yến hàng là loài chim quý và phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Nam Á như: Indo, Thái Lan, Philipin, Việt Nam, …
#Hành vi
Chim yến thường có tập quán làm tổ và sinh sống ở những khu vực ven biển đến các vùng núi có độ cao trên 2800m so với mực nước biển. Thức ăn của chim yến thường là các loại côn trùng mà chúng bắt được khi đang bay. Chúng còn sinh sống trên các hang động, vách đá hoặc trong nhà. Tổ yến sào thường có màu trắng đục và được làm từ nước bọt của chim yến gắn liền với vách đá, có chiều dài 6cm, ngang 1,5cm và trọng lượng khoảng 14g.
Chim yến đang làm tổ
Tổ yến và quá trình phát triển
Tổ yến đã đi vào lịch sử ẩm thực từ lâu. Thời phong kiến, tổ yến là một món ăn quý được các vua chúa cực kỳ yêu thích. Thời Nguyễn, trong những bữa tiệc ở hoàng cung như ngày sinh thành của vua, tiếp đãi sứ thần, mừng tiến sĩ … tổ yến là món không thể thiếu. Đó về sau, yến sào luôn là món đứng đầu trong danh sách thực đơn chốn hoàng cung. Giai đoạn đó, tổ yến chủ yếu được khai thác ở các đảo hoặc hang động với số lượng không lớn và chủ yếu chỉ phục vụ cho một bộ phận nhỏ dân cư.
Đến thờ kỳ bắc thuộc thì tổ yến là món ăn được thực dân vô cùng ưa chuộng. Lúc này, tổ yến chủ yếu được khai để phục vụ cho nhu cầu của thực dân và xuất khẩu sang các nước phương tây. Việc khai thác yến sào trở nên có tổ chức hơn.
Hiện nay, ngoài tổ yến đảo thì người dân còn nuôi chim yến trong nhà để phục vụ nhu cầu ngày càng cao của đại đa số người tiêu dùng.
Các món ăn làm từ yến sào
Phân loại tổ sào
Về cơ bản, tổ yến được phân thành hai nhóm chính đó là yến đảo và yến nhà. Trong đó, yến huyết là một trong những loại tổ yến quý và là sản phẩm của loài yến hàng. Yến hàng có quy luật sinh học rất thú vị, chúng sống thành từng đôi trong đàn và không bao giờ đậu chỗ khác trong tổ của mình. Tổ yến có màu đỏ sậm và là loại có giá trị dinh dưỡng cao hẳn các loại tổ yến khác.
Ngoài ra, tổ yến còn có các loại khác thông dụng và được sản xuất phổ biến hơn như: yến trắng, yến vàng, yến thô, yến tinh, … cũng được rất nhiều người ưa chuộng.
Các loại yến sào hiện nay
Yến sào đã trải qua một hành trình lịch sử dài lâu để trở thành một món ăn cho mọi người. Tuy nhiên với việc sử dụng và khai thác yến sào như hiện nay thì việc bảo đảm giống loài cho chim yến đang là vấn đề gây nhiều tranh cãi hiện nay.